Xưa nay, bất cứ nghệ nhân nào trồng mai kiểng cũng đều mua mọi cách để mong sao sáng tạo được những cây mai đẹp để… chăm sóc sắc đẹp cho đời. Còn với người mua mai về bác bỏ thì cứng cáp theo tâm lý chung, ai cũng muốn hạn chế cho được sự lầm lẫn trong lựa chọn để có cây mai đẹp mà thưởng ngoạn.
Do cây mai có khả năng sống hơn trăm năm, tuổi “thọ” của cây còn dài hơn cả một đời người, Vì vậy đời trước ông bà trồng, ví như được chăm bón tốt, cây mai ấy có thể lưu lại cho con cháu đời sau. Điều này xưa nay ko phải là chuyện hi hữu thấy. Chính vì lẽ đấy nên trồng mai kiểng, bất cứ ai cũng mong đợi chọn cho được những cây thật đẹp mới ưng bụng.
Muốn chọn được cây mai đẹp, quý vị nên thuộc nằm lòng 2 câu:
“NHẤT THÂN - NHÌ ĐẾ - TAM TÀN – TỨ THẾ”.
“NHẤT ĐẾ - NHÌ THÂN – TAM TÀN – TỨ THẾ”

>>Xem thêm: Những điểm bán mai vàng sỉ giá mềm nhất
Đây là hai câu phổ thông trong giới chơi cây. Câu Trước tiên có vẻ được nhiều đối với người chơi mai vàng ở miền Nam. Câu thứ 2 là sự tuyển lựa của người miền Trung. Dù rằng sắp xếp tầm quan yếu các tiêu chí không giống nhau nhưng về đơn thuần các mục tiêu này quyết định được trị giá của một cây mai vàng. Thêm nữa, chỉ tiêu "cổ, kỳ, mỹ" đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu Đánh giá cây cảnh nghệ thuật cũng là những chỉ tiêu chẳng thể thiếu của mai vàng.
Lời khuyên lơn của câu này là: muốn Nhận định sự tốt, xấu của một cây mai kiểng, ta nên tuần tự Phân tích các phần tiếp đây của cây theo quy trình trước sau, như sau:
Trước tiên được Phân tích là quan trọng nhất cần xét tới là phần thân cây.
Kế đấy ta mới chú ý đến phần đế, tức thị phần gốc cây mai và bộ rễ mọc nổi trên mặt đất chậu trồng.
Chi tiết thứ ba, kém quan trọng hơn cần xét đến là phần tán lá.
rốt cuộc xét đến các thế của cây kiểng. Bình thường đối với phổ quát người thì thế cây được xem là phần dễ thời trang người xem nhất, nhưng được khuyên là nên chú trọng sau rốt.
THÂN CÂY MAI VÀNG
tại sao phần thân cây lại cần dành đầu tiên xét đến? Điều này dễ hiểu, vì thân của cây mai kiểng- xin được phép so sánh đâu có khác chi vóc dáng của cô thiếu nữ xuân thì? Thân cây có trót lọt thuôn tạo được trục đường nét uyển chuyển mới được Phân tích là đẹp. Ngược lại cây mai kiểng mà thân căn vặn, đoạn to đoạn nhỏ thì…đẹp nỗi gì! Hơn nữa, phần thân khi đã tới tuổi trưởng thành, độ dai sức ko còn nữa thì ko tài nào uốn sửa lại được. Vì vậy ví như trước đây người trồng uốn sửa ko khéo thì sau này thân có xấu cũng đành để vậy mà thôi.

Do đó, lúc chọn phần thân của cây mai tơ thì đòi hỏi thân cây phải tròn trặn, vững chắc, vỏ trơn láng. Thân cây phải ngay thẳng, không căn vặn và thân phải nhỏ hơn phần gốc và to hơn các cành. Với thân cây mai già, thân cây cần có độ cong, tương tự mới tiện lợi tạo cho người thưởng ngoạn mường tượng ra dáng vẻ của một người già lão với cái lưng còng. Vỏ cây cần nứt nẻ sần sùi, lại có đa dạng hốc lõm giống như làn da nhăn nheo của người cao tuổi và những thương tật (sẹo) trên mình họ, do sự đào thải khắc nghiệt của thời gian. Cũng cần được biểu thị thêm: Do phần thân cây nằm đúng vào tầm nhìn của người thưởng ngoạn, Do vậy nếu thân bị khiếm khuyết thì giá trị của cây mai kiểng đó bị giảm sút…
ĐẾ CÂY MAI VÀNG
tại sao phần đế tức phần gốc cây và các rễ mọc lộ thiên trên mặt chậu được Phân tích là quan trọng?
Điều này cũng dễ hiểu, vì bình thường hễ nói tới cây thì ai cũng hình dung phần cội (gốc cây), và xem phần gốc mới là phần quan yếu nhất. &Ldquo;Cây có cội, nước có nguồn”. Thực tiễn cho thấy, cội có chắc khỏe thì mới giúp thân đứng vững được trước mọi phong ba bão táp của thế cục. Phần gốc cây được Đánh giá là đẹp lúc đoạn gốc phải phình to hơn phần thân bên trên, hoặc tệ hơn là bị eo thắt hơn thì sẽ mất vẻ thẩm mỹ, do trái với quy luật bỗng nhiên.
Và điều tệ hại này vẫn có thể xảy ra khi người làm quá lạm dụng tới việc bón rộng rãi phân hóa học và nhất là bón phân không đúng qui cách nên từ ấy lượng phân được bón vào chỉ tụ họp nuôi thân cây làm cho phần thân nở nang ra, khi mà phần gốc phát triển chậm lại.
như vậy, dù mai tơ hay mai già, phần gốc phải có độ lớn hơn phần thân mới hợp với bỗng nhiên. Ở gốc mai già cần tạo những vết nứt nẻ như những thương tật của lớp vỏ bên ngoài càng làm tăng cường thêm phần giá trị, tạo được ấn tượng mạnh ở người xem.
Nơi phần gốc tiếp giáp với mặt chậu (đoạn cổ rễ); đừng nói chỉ mai già mà ngay cả mai kiểng vào tuổi trưởng thành mà có sự xuất hiện của dăm ba đoạn rễ khí sinh bò oằn èo trên mặt đất vừa làm cải thiện thêm sự già lão của cây, vừa gây được sự thích thú cho người xem. Kiên cố người nào cũng cho rằng chính nhờ vào phần rễ nổi này mới giúp cây kiểng đứng vững được.
Những rễ khí sinh này ko cần lộ ra nhiều, vì càng dằng dịt càng làm rối mắt người xem. Ấy là điều cần giảm thiểu trong nghệ thuật uốn sửa cây kiểng. Chỉ cần có sự hiện diện của bốn cái rễ nổi mọc dàn trãi ra phổ biến phía với hình thù uốn lượn tình cờ mới đẹp.
Nuôi dưỡng cho phần gốc cây nở nang ko khó lắm nhưng muốn tạo cho bộ rễ khí sinh bò oằn èo trên mặt đất chậu đòi hỏi công nghệ “đôn gốc” hằng năm của người trồng. Thường thì sau tết 1 số tuần, tranh thủ những lần thay đất mới vào chậu kiểng, nghệ nhân đôn rễ lên cao một chút … phải chờ đợi ba bốn năm sau họ mới tạo được bộ rễ nổi xinh đẹp tự nhiên muốn.
>>Tham khảo:Nơi mua bán mai vàng cổ thụ giá tốt nhất
TÀN CÂY MAI VÀNG
tại sao tán lá được coi là phần thứ yếu để xét đến?
Lẽ dễ hiểu là tuy tán lá đóng vai trò chăm sóc sắc đẹp cho cây, giống như suối tóc mây óng ả xỏa trên bờ vai các cô gái, nhưng phần “trang trí” này lại dễ uốn sửa Vì thế dù có bị khiếm khuyết cũng không là chuyện đáng lo. Việc uốn cành tạo tán cho cây mai và các loại kiểng khác không là việc quá cạnh tranh đối với các nghệ nhân hoa kiểng; và việc này cũng ko đòi hỏi tốn kém phổ quát thời gian và công sức. Lúc cành nhánh còn tơ do mềm mỏng nên rất dễ uốn. Và chỉ cần từ sáu tháng đến một năm là chúng đã ngoan ngoãn chịu ép một bề để vào khuôn khổ…
Một cây mai kiểng có bộ tán đẹp là nhờ vào những cành nhánh trên thân được phân bố hợp lý và linh động, phối hợp. Tên gọi thứ tự cành- tán trên cây: Cành sắp đất là cành địa, rồi cành nhân, cành 3, cành 4. Tán hay tàn nguyên nghĩa là cái tàn, cái lọng phủ chụp lên trên ngọn cây làm tăng cường vẻ đẹp của cây mai kiểng thêm lên.
Cành phải mọc vươn dài, ngay thẳng, ko gãy gập và cũng ko được cong queo. Cành mọc phía dưới cùng gần gốc (phủ địa) theo ngẫu nhiên, bao giờ cũng là cành to nhất và dài nhất so với các cành nhánh mọc bên trên. Các cành mọc phía trên dẫn lên tận ngọn thì càng ngắn dần và nhỏ dần. Nhờ đó tán lá mới có hình chóp nón, dạng cây thông, khiến tán lá trông nhẹ nhõm và thanh thoả.

Một cây mai kiểng đẹp, cành phía dưới cộng không được nằm quá sắp mặt thành chậu, vì tương tự sẽ che mệnh chung phần gốc (phải chừa chí ít là 10cm với chậu mai cao 1 mét, và 15cm với cây mai trong khoảng 1,60cm trở lên).
Nhưng cành phủ địa này cũng không được “đóng” quá cao (20cm) như vậy sẽ tạo sự … trống chân, chẳn khác nào người mặc quần dài mà ống quần ngắn củn cởn vậy, trông khó coi.
Tùy theo cây mai to hay nhỏ cao thấp ra sao mà tạo tán cho thích hợp. Tán lá phải có tỉ lệ cân xứng với chiều cao và chiều rộng của cây: cây thấp mà tán rộng hoặc cây cao mà tán hẹp đều làm giảm trị giá thẩm mỹ.
Muốn ngoài mặt tán đẹp cho cây mai kiểng nhiều khi phải áp dụng đến công nghệ tạo hình để uốn sửa cấu trúc của cây vào đúng với vị trí phù hợp thì mới tạo được tỷ lệ cân đối…Nói tóm lại, việc uốn cành tạo tán là việc dễ làm.
>>Xem thêm: Hướng dẫn cách bón phân cho mai đúng quy trình
THẾ CÂY MAI VÀNG
vì sao “thế” cây là phần được coi là dễ phong cách nhất lại được xếp vào hàng thứ yếu để định trị giá cây mai kiểng?
Đúng là dáng thế của cây mai kiểng thường được coi là phần hấp dẫn, có phổ biến hấp lực lôi kéo sự yêu thích nhìn ngắm của mọi người. Đề cập cách khác, cây mai nếu chưa được bàn tay nghệ nhân uốn sửa thành “cây thế” thì chưa thể gọi ấy là cây kiểng được. Xấu đẹp ra sao chưa bàn tới.
Và, khi cây đã thành kiểng thế thì giá trị của nó sẽ được nâng lên mức cao hơn nhiều lần, nếu như đó quả là cây có dáng thế đẹp.
Thế nhưng, sở dĩ phần này được gần vào hàng rốt cục để lựa chọn, vì việc tạo thế hay uốn sửa thế cho cây kiểng đại quát vốn là việc ko quá khó khăn. Thậm chí giả dụ cần sửa đổi thành thế khác cho cây thay vào ngoại hình sẵn có, với nghệ nhân có tay nghề cao, nhờ vào công nghệ uốn sửa, tháp ghép họ vẫn thuận lợi thực hiện được.
mặc dù vẫn biết, cây mai có thân hình dai sức nhưng so với phổ quát giống kiểng khác như mai chiếu thủy, Kim quít, Cần thăng…thì cây mai khó uốn nên 1 số thế. Như thế thác đổ chẳng hạn. Tuy nhiên, đối với nghệ nhân tay nghề cao, họ vẫn nhẫn nại tiến hành được điều này.